Αναπνοή- Συναίσθημα- Σώμα

Έχει βρεθεί πως η αναπνοή μας σχετίζεται άμεσα με τη σωματική μας στάση και κίνηση.

Γύρω στο 1935 ο Ράιχ πρωτοαντιλήφθηκε τις διαταραχές της αναπνοής στους ασθενείς του. Υπήρχαν

πολλές μοφές που μπορούσαν να πάρουν οι διαταραχές αυτές. Μια απ' τις κοινότερες μερφές ήταν η στάση που συνηθίζονταν εσκεμμένα με τη μορφή κάποιας στρατιωτικής άσκησης, ή για κοινωνικούς λόγους, στην οποία κρατούσε κανείς το στήθος του ψηλά και το υπογάστριο προς τα μέσα. Κάθε παιδί που είχε πρσπαθήσει να πολεμήσει τρομακτικούς φόβους και ανησυχίες, το έχει κάνει με κάποιο μηχανισμό που συνεπαγόταν διακοπή αναπνοής και εισαγωγή κάποιας υπογάστριας έντασης. Αν τέτοιες συνθήκες έντασης διαρκούν αρκετά, αυτή η στάση στο σώμα παίρνει μόνιμο χαρακτήρα. Παίρνοντας στην ουσία μια θωρακική αναπνοή και περιορίζοντας μια εντελώς χαλαρωμένη εκπνοή. Αυτή η στάση βοηθά τον έλεγχο του συναισθήματος.

Αν παρατηρήσει κανείς οποιονδήποτε υγιές ζώο ή παιδί που αναπνέει, είναι δυνατό να δει ότι η φυσική αναπνοή συνεπάγεται πλήρη κίνηση στο στήθος και στο υπογάστριο και ότι η πορείας της αναπνοής συνεπάγεται κυματοειδή κίνηση σ' ολόκληρο τον κορμό.

Στη "στρατιωτική στάση" κατά τον Ράιχ  έχει κανείς αντί γι' αυτόν τον οργανικό ρυθμό, μια μηχανιστική αναπνοή και στάση. Ο Ράιχ περιέγραφε: "Η στρατιωτική στάση" είναι εντελώς αντίθετη από την φυσική ευκίνητη στάση. Τα μάτια θα πρέπει να ατενίζουν και να φαίνονται άδεια. Ο αυχένας θα πρέπει να μένει άκαμπτος, το κεφάλι κολλημένο εμπρός, το πηγούνι και το στόμα να έχουν σκληρή ανδρική όψη, το στήθος να είναι προτεταμένο, τα χέρια τεντωμένα δίπλα στο σώμα, οι παλάμες τεντωμένες κατά μήκος της κόχης του παντελονιού, το στομάχι θα πρέπει να είναι ρουφηγμένο και η λεκάνη προς τα πίσω. Τα πόδια είναι ίσια και άκαμπτα. Η προέκταση του αστραγάλου είναι τυπικό κλινικό σημάδι τεχνητού ελέγχου στάσης".

Αντίθετα η φυσική στάση του σώματος χαρακτηρίζεται από ευκινησία και επιτρέπει πλήρη λειτουργία στο σώμα. Συγκεκριμένα, τα πέλματα των ποδιών πατάνε σταθερά στο πάτωμα, τα γόνατα είναι ελαφρώς λυγισμένα, η καμπύλη της πλάτης είναι βελτιωμένη, η λεκάνη και οι κοιλιακοί μύες είναι ελεύθεροι και εύκαμπτοι, ο θώρακας είναι ανοιχτός, το στέρνο είναι ψηλά, οι ώμοι χαμηλά και το κρανίο ακουμπάει στο λαιμό σε κατακόρυφη ευθυγράμμιση.

Όπως προαναφέρθηκε η στάση του σώματος και η αναπνοή σχετίζονται με την έκφραση ή όχι των συναισθημάτων. Ο Ράιχ ήταν ο πρώτος που μελέτησε αυτή τη σχέση. Για παράδειγμα, συναισθήματα φόβου που εκδηλώνονται με κραυγές η θρήνο, στους περισσότερους πολιτισμούς δεν είναι αποδεκτά, επομένως ως παιδιά μαθαίνουμε να "καταπίνουμε" και να "πνίγουμε" θυμούς και λύπες. Αυτά τα συναισθήματα παραμένουν σε σημεία του σώματός μας, δημιουργώντας σφυξίματα, πόνους ή προκαλώντας μας άκαμπτα σωματικά μέλη αντί για χαλαρά και ευλίγιστα.

Υπάρχουν τρόποι για να επέμβουμε και να αλλάξουμε τη στάση του σώματός και την αναπνοή μας, ένας εκ των οποίων είναι και η Σωματική Ψυχοθεραπεία.

Πηγή:
David Boadella: Βίλχελμ Ράιχ, η ζωή και το έργο του, Πύλη 1982