Τον τελευταίο χρόνο η ανθρωπότητα καλείται συλλογικά να αντιμετωπίσει την πανδημία από τον covid-19.
Τον τελευταίο χρόνο στην χώρα μας όπως και σε άλλες χώρες του κόσμου, καλούμαστε να ζήσουμε με έναν διαφορετικό τρόπο. Πολλές φορές επιλέγουμε άλλες μας επιβάλλεται να στερηθούμε δραστηριότητες, την φυσική επαφή μας με συνανθρώπους, τη μετακίνηση και την επαφή μας με άλλα περιβάλλοντα. Ταυτόχρονα καλούμαστε να διαχειριστούμε το προσωπικό αλλά και το συλλογικό πένθος που φέρνει η συνθήκη της πανδημίας. Ζούμε διαρκώς σε συνθήκη απώλειας και πένθους. Απώλεια της υγείας , απώλεια της ζωής, απώλεια της εργασίας, του σχολικού/ακαδημαικού πλαισίου, απώλεια της ρουτίνας που έχει η καθεμια και ο καθενας.
Εδώ αξίζει να αναφερθεί, ότι πιθανό μια ψυχική διαταραχή που προυπήρχε εντείνεται σε αυτή τη διαρκώς μεταβαλλόμενη και ανασφαλή συνθήκη, ενώ άνθρωποι που πρότινος κρατούσαν μια ισορροπία στη ζωή τους, βλέπουν την ισορροπία αυτή να διαταράσσεται.
Όλο αυτό το χρονικό διάστημα, οι άνθρωποι έχουν περιορισμένους ή καθόλου τρόπους να εκτονωθούν, να δημιουργήσουν, να εκφραστούν. Η ανθρώπινη επαφή απουσιάζει ή διέπεται από φόβο και συστολή και σ' αυτό το σημείο είναι σημαντικό να αναφερθεί πως, η φυσική επαφή έιναι απαραίτητη για την ψυχική υγεία και ευεξία των ανθρώπων. Πολλά πράγματα που αποτελούσαν πυλώνες αυτοπροσδιορισμού πλέον κλονίζονται αν δε γκρεμίζονται εντελώς. Όπως είναι τα σχολικά/ακαδημαικά/ εργασιακά πλαίσια ή τα χόμπυ και οι οργανωμένες ή ομαδικές δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου. Η έκφραση των ανθρώπων συρρικνώνεται και οριοθετείται. Έχουμε συγκεκριμένες οδηγίες αναφορικά με τη κίνηση μας και τις δραστηριότητες μας. Οι δραστηριότητες που βασίζονται στην αυθόρμητη κίνηση ή οι επιλογές με βάσει την επιθυμία πολλές φορές είναι απαγορευμένες. Ως αποτέλεσμα οι άνθρωποι βιώνουν πιο έντονα και πιο συχνά αισθήματα μοναξιάς, θλίψης, ανυμπόριας, ματαίωσης, κούρασης, καταπίεσης. Φοβούνται πολύ περισσότερο και κατακλύζονται από αρνητικές και δυστοπικές σκέψεις. Και όλα αυτά καλούνται κυρίως να τα βιώσουν μόνοι τους ή με ελάχιστες και περιορισμένες κοινωνικές επαφές.
Αξίζει να υπογραμμίσουμε ότι όλα τα παραπάνω είναι αναμενόμενα και εντελώς φυσιολογικά να τα αισθανόμαστε, είναι ταιριαστά με την κοινωνική συνθήκη στην οποία είμαστε.
Δεν φταίμε αν νιώθουμε έτσι. Δεν κάνουμε κάτι λάθος. Είναι μια κοινή ανθρώπινη αντίδραση που απαντά στην εμπειρία που έχουμε αυτή την χρονική στιγμή.
Όμως δεν βιώνουμε όλοι οι άνθρωποι τα παραπάνω με την ίδια ένταση, συχνότητα και δυσκολία. Οπότε αν παρατηρούμε ότι ο ύπνος μας ή η διάθεση μας για φαγητό μεταβάλλεται σημαντικά, αν συνειδητοποιήσουμε ότι η δυσφορία και οι αρνητικές σκέψεις μας κρατούν πιο απομονωμένους απ' ότι χρειάζεται στα πλαίσια της προστασίας μας από τον covid-19, ότι η λειτουργικότητα μας διαταράσσεται σε μεγάλο βαθμό, ότι εμφανίζονται σωματικές αντιδράσεις που αποδίδονται στο άγχος, καλό είναι να απευθυνθούμε σ΄ έναν ειδικό ψυχικής υγείας, ο οποίος μπορεί να μας συνοδευσει στην απώλεια και το πένθος που βιώνουμε. Μπορεί να μας βοηθήσει να αφουγκραστούμε, να κατανοήσουμε και να νοηματοδοτήσουμε την εμπειρία μας.
Αυτό είναι ένα δύσκολο διάστημα για όλη την ανθρωπότητα. Υπάρχουν όμως τρόποι να μάθουμε απ' αυτη τη συνθήκη και να τη διαχειριστούμε με τέτοιο τρόπο ώστε να βγούμε απ' αυτήν πιο ενδυναμωμένοι και ψυχικά ανθεκτικότεροι. Ας συνειδητοποιήσουμε οτι δεν είμαστε μόνοι και μόνες, ας επικοινωνήσουμε τις σκέψεις και τα αισθήματα μας με τους αγαπημένους μας. Ας εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια σωματικής επαφής και κοινωνικοποίησης. Ας σχετιστούμε όσο γίνεται και μπορούμε με τη φύση. Ας ασκηθούμε και ας διατηρήσουμε μια διατροφή που μας τρέφει.
Τέλος, η αλληλεγγύη, η κατανόηση και η ενσυναίσθηση είναι τα εργαλεία μας για να προσεγγίσουμε τον εαυτό μας πρώτα απ' όλα και έπειτα όσους βρίσκονται γύρω μας και αυτό το διάστημα δυσκολεύονται. Ας μην ενοχοποιούμε και ας μην κατηγορούμε τα όσα αισθανόμαστε, κανένας φόβος δεν είναι “χαζός” και καμιά στεναχώρια “ανώφελη”.
